Oddajemy do Państwa rąk podwójny numer Laboratorium Medycznego, tym razem w formie elektronicznej. W aktualnym numerze prezentujemy Państwu materiały z konferencji, którą planowaliśmy na kwiecień oraz z Webinarium zorganizowanego przez firmę Mindray Medical Poland. Przedstawiamy tłumaczenie indonezyjskiego artykułu, w którym autorzy porównali zgodność wyników standardowego pomiaru stężenia bilirubiny całkowitej z wynikami uzyskanymi przy użyciu minimalnie inwazyjnego testu paskowego Bilistick i nieinwazyjnego bilirubinometru przezskórnego. Wykazano jednakową wiarygodność powyższych testów. W artykule dotyczącym organizacji badań z dziedziny immunologii krwinki czerwonej przedstawiono rolę nowoczesnych metod badawczych, których systematyczne wdrażanie w codziennej praktyce sprawia, że częstość poważnych niepożądanych reakcji poprzetoczeniowych w Polsce nie odbiega a nawet jest niższa od obserwowanej w innych krajach. Z przyjemnością przedstawiamy również artykuły przygotowane na podstawie wykładów prezentowanych w czasie majowego Webinarium na temat organizacji pracy laboratorium diagnostycznego w czasie i po pandemii COVID-19. Polscy Eksperci z dziedzin: wirusologii, immunologii, mikrobiologii, diagnostyki laboratoryjnej, epidemiolodzy i klinicyści przedstawili swoje doświadczeniami zdobyte w czasie trwania pandemii SARS-CoV-19.
Medyczne laboratorium diagnostyczne wykonuje zarówno badania wykrywające obecność wirusa w organizmie pacjenta chorego na COVID-19, jak również badania immunologiczne, świadczące o przebyciu zakażenia. Ważną rolę odgrywają także wyniki badań biochemicznych czy hematologicznych, konieczne do monitorowania aktualnego stanu pacjenta i pozwalające prognozować przebieg choroby, której do końca jeszcze nie poznaliśmy.
Pandemia COVID-19 nieodwracalnie zmieniła świat i ludzi – wpłynęła na codzienne zachowania ludzi, zmieniła relacje międzyludzkie, przewartościowała priorytety, ale także wpłynęła na gospodarkę w skali globalnej. Medycyna oczywiście też zmieniła się nieodwracalnie i najbliższe miesiące i lata ujawnią pełnię zmian wywołanych pandemią, a ich zakres zapewne obejmie zapewne jeszcze inne niż wskazane powyżej obszary.
W badaniach epidemiologicznych COVID-19 niezbędne są populacyjne badania serologiczne, które są zdecydowanie tańsze od badań molekularnych i w odróżnieniu od tych ostatnich umożliwiają ocenę retrospektywną zachorowań oraz ocenę odporności stadnej przy dużym odsetku niezdiagnozowanych osób chorujących bezobjawowo.
Diagnostyka laboratoryjna stanowi niezbędny element nie tylko w diagnostyce zakażenia SARS-CoV-2, monitorowaniu przebiegu choroby i odpowiedzi na leczenie, ale również dostarcza cennych informacji dotyczących patogenezy choroby COVID-19. Nadal poszukuje się specyficznych czynników ryzyka oraz wczesnych markerów ciężkiej choroby.
Zaleca się, aby pobieranie próbek było przeprowadzane wyłącznie przez przeszkolony personel. Zaleca się również, aby transport i przechowywanie odbywały się w warunkach, gwarantujących zachowanie integralności próbki (np. schłodzonej lub zamrożonej, stosownie do okoliczności czy warunków). Próbki oczekujące na badanie powinny być również przechowywane w odpowiednich warunkach celem zminimalizowania zmian zachodzących w materiale biologicznym. Prawidłowe opisanie materiału biologicznego ostatecznie wpływa na szybkość uzyskania wyniku badania.
U chorych na choroby reumatyczne obserwuje się zwiększone ryzyko infekcji. Do najsilniejszych predyktorów należą: upośledzona funkcja układu immunologicznego, leczenie immunosupresyjne i przede wszystkim utrzymująca się duża aktywność choroby.
Rozmowa z Renatą Mond-Paszek – Rzecznik praw diagnosty laboratoryjnego
W niniejszym badaniu porównano zgodność wyników uzyskanych przy użyciu minimalnie inwazyjnego testu paskowego Bilistick i nieinwazyjnego bilirubinometru przezskórnego (TcB) ze standardowym pomiarem stężenia bilirubiny całkowitej w surowicy (TSB) u przedwcześnie urodzonych noworodków poddawanych fototerapii.
Wdrażanie POCT jest dla placówki ochrony zdrowia wysiłkiem organizacyjnym i finansowym związanym z organizacją i wyposażeniem stanowisk POCT, nadzorem, czasem również kosztami osobowymi. Stąd bardzo ważna jest wnikliwa ocena klinicznych potrzeb i możliwości wykonywania badań w tym trybie, optymalnie dokonywana przez powoływany w placówce zespół ds. POCT z reprezentacją lekarzy, pielęgniarek, diagnostów laboratoryjnych, służb technicznych i administracji.
W przypadkach trudności uniemożliwiających wydanie jednoznacznego wyniku określającego grupę krwi czy ustalenie swoistości przeciwciał w pracowni konsultacyjnej CKiK, badania kierowane są do IHiT. Badania prowadzone są metodami serologicznymi w Pracowni Immunologii Krwinek Czerwonych oraz metodami biologii molekularnej w Pracowni Genetyki Komórek Krwi. Dotyczą one głównie określenia rzadkiej grupy krwi w układzie ABO, słabych odmian antygenu D lub innych antygenów z układu Rh, ustalenie swoistości alloprzeciwciał do antygenu o wysokiej (>99%) lub niskiej (<1%) częstości występowania w populacji.
Obserwacje ostatnich lat wskazują na co raz większy udział immunoglobuliny E w powstawaniu chorób autoimmunologicznych, co może sugerować, iż obydwa procesy tj. alergiczne zapalenie IgE-zależne i autoimmunizacja wzajemnie się przenikają.
W nocnej napadowej hemoglobinurii (NNH) komórki krwi nie posiadają na swojej powierzchni białek CD55 i CD59 i są bardzo wrażliwe na zależną od dopełniacza lizę.
Pierwotne Niedobory Odporności (PNO) stanowią heterogenną grupę ok. 300 schorzeń układu odpornościowego, charakteryzującą się zaburzeniami jego funkcji a w konsekwencji przewlekłymi i nawracającymi zakażeniami układu oddechowego i innych narządów oraz dużym ryzykiem rozwoju chorób nowotworowych, autoimmunizacyjnych i alergicznych. Mianem PNO określamy więc wszelkie stany chorobowe, w których zdolność układu odpornościowego do zwalczania zakażeń jest upośledzona lub występuje jej brak.
W niniejszym artykule przedstawiono wybór akceptowanych terapii celowanych, wskazując na potrzebę multidyscyplinarnego podejścia do diagnostyki i planowania terapii.
Sukces laboratorium zależy w dużej mierze od pragmatyzmu nim zarządzających, zwłaszcza umiejętności połączenia logicznego i praktycznego działania ze szczyptą wizjonerstwa, tak aby „teraz” laboratorium było bazą jego rozwoju „potem”, a normy i prawo nie były przeszkodą tylko wsparciem stabilnego działania tego specyficznego organizmu.
Cały proces weryfikacji wykonawców oraz badania i oceny ofert jest stosunkowo skomplikowany i podczas niego zamawiający musi podjąć wiele czynności. W dodatku należy pamiętać, że cały tok postępowania będzie wyglądał nieco inaczej w zależności od tego, czy zastosowana zostanie procedura zwykła, czy też procedura odwrócona.